Dünya çapında kanser vakalarının sayısı son 30 yılda neredeyse yüzde 80 arttı. Uluslararası araştırmacılar grubu tarafından 1990-2019 yılları arasındaki verilerden oluşturulmuştur. BMJ OnkolojiA dergisinde yayımlanan analize göre 50 yaş altı vakalarda en güçlü artış, karaciğer kanseri vakalarında yüzde 3’lük azalmayla yemek borusu kanseri ve prostat kanseri vakalarında görüldü. Türler arasında meme kanseri başı çekti. 2019’da teşhis edilen kanser vakaları.
Araştırmada 14-49 yaş grubuna odaklanan bilim insanları, 204 ülkedeki 29 kanser türüne ait verileri analiz etti. Bu yaş grubunda 2019 yılında 1990 yılına göre yüzde 79 artışla toplam 3 milyon 260 bin kanser vakası kaydedildi. Yine 2019 yılında kanser nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 1990 yılına göre yüzde 28 arttı. 500 bini aştı. Ölümlerin çoğunluğunu meme, yemek borusu, akciğer, bağırsak ve mide kanserleri oluştururken, ölümlerdeki en güçlü artış böbrek ve yumurtalık kanseri vakalarında kaydedildi.
Zengin sanayi ülkeleri öncülük ediyor
Coğrafi olarak dünya çapında kanser vakalarının en yüksek olduğu bölgeler Okyanusya’daki Kuzey Amerika, Batı Avrupa ve Avustralasya’dır. Araştırmacılar, düşük ve orta gelirli ülkelerde, özellikle kadınlarda kanser vakalarının arttığına dikkat çekti.
Analiz ayrıca, kanser vakalarının kaydedilmesi ve tanı kalitesinde ülkeler arasında önemli farklılıklar bulunduğunu, dolayısıyla gerçek sayıların daha yüksek olabileceğini de kaydetti. Araştırmacılar, vakalardaki artışın sanayileşmiş ülkelerde erken teşhis imkanlarının gelişmesiyle de ilişkili olabileceğini kaydetti.
Sağlıklı beslenme ve egzersizin önemi
Ancak olası tüm yan etkenlere rağmen kanserde sağlıksız beslenme, alkol ve tütün tüketimi, egzersiz eksikliği, aşırı kilo ve yüksek kan şekerinin yanı sıra genetik faktörlerin de rol oynadığı kaydedildi.
Yapılan analizlere göre kanser vakaları ve kansere bağlı ölümlerdeki artışın devam edeceğini öngören bilim insanları, 2030 yılına kadar 50 yaş altı grupta kanser tanısının yüzde 31, ölümlerin ise yüzde 20 artmasını beklediklerini belirtti. Son otuz yılda kanserden en çok etkilenen grubun 40-49 yaş grubu olduğuna dikkati çeken Erdoğan, 40 yaş üstü grubun gelecekte de en riskli grup olmaya devam edeceğini kaydetti.
dpa / BK,ET
